Estetyka muzyki

„Estetyka muzyki” Rogera Scrutona to pierwsza pełna publikacja przedstawiająca charakter i znaczenie muzyki z perspektywy filozofii analitycznej. To także jedyne ujęcie tematu tak bogato ilustrowane przykładami muzycznymi. Podstawą tomu stały się wykłady Rogera Scrutona wygłaszane na Uniwersytecie Bostońskim, przekształcone w obszerne dzieło obejmujące fundamentalne zagadnienia z zakresu estetyki muzycznej.

Autor wyjaśnia oraz poddaje krytyce wiele modnych teorii z zakresu współczesnej filozofii i teorii muzyki. Podnosi kwestię moralnego znaczenia sztuki dźwięków oraz jej miejsca w naszej kulturze, upatrując fundamentu doświadczenia estetycznego w poczuciu smaku. Wnikliwie omawia różne szkoły analizy muzycznej, ponadto przeprowadza krytykę tezy zakładającej, że podstawą muzycznego porządku jest tonalność. Filozof przyjmuje przy tym postawę konserwatywną, konfrontując znaczenia uznawane za uniwersalne z ideami postmodernistycznymi. Broni wyznawanych przez siebie wartości estetycznych, określa zasady krytycyzmu, ostro wypowiada się o nowoczesnej muzyce popularnej.

Skupiając się na głównych problemach estetyki muzycznej, autor poddaje je wnikliwej i krytycznej analizie z perspektywy kluczowej dlań kategorii „podwójnej intencjonalności”: nastawienia na kształt brzmieniowy i jego świadome przeżycie. Jak zauważa we wstępie tłumacz niniejszej książki, „Scruton, dociekając sensu muzyki, nieustannie wskazuje na jej związek z otaczającym życiem i na jej niezbywalną rolę w estetycznym kształtowaniu współczesnego człowieka”.