Upowszechnianie kultury i sztuki wśród osób niesłyszących nie jest łatwym zadaniem w sytuacji ekonomicznej placówek kultury w Polsce. Obecnie kładzie się nacisk na dostępność tych placówek (podobnie jak choćby urzędów), jednak pociąga to za sobą problem czysto ekonomiczny – koszty. Początków profesjonalnego udostępnienia kultury i sztuki osobom niesłyszącym należy szukać w 2013 roku, w rozpoczęciu działalności nieformalnej Grupy Artystów Głuchych (GAG). Był to spontaniczny pomysł grupy g/Głuchych twórców i wieloletnich przyjaciół (w tym piszącej te słowa) na pokazywanie swojej twórczości i prowadzenie działań plenerowych w sposób niezależny od instytucji takich jak organizacje pozarządowe. Nikt nie przewidywał, że GAG stanie się pionierem w edukacji artystycznej osób g/Głuchych i przełamie bariery mentalne w placówkach muzealnych. Podjęta w 2014 roku współpraca z Zachętą – Narodową Galerią Sztuki w Warszawie i Pauliną Celińską – przy projekcie Encyklopedii Sztuki w PJM (Polskim Języku Migowym) związanym z dostępnością w muzeach i galeriach w Polsce – była bardzo ważnym krokiem do otwarcia się instytucji wystawienniczych na potrzeby osób g/Głuchych. Coraz bardziej stają się one pełnoprawnymi odbiorcami kultury i sztuki, zgłaszającymi potrzeby w zakresie standardów dostępności.

Od roku 2013 wydarzyło się bardzo dużo w kwestiach dostępności. Nie należy zapominać o niezwykle cennym wkładzie Fundacji Kultury bez Barier, która podjęła pierwsze ciągłe działania dotyczące dostępności dla osób g/Głuchych i niewidomych, między innymi organizując w Warszawie Festiwal Kultury bez Barier, który odbywa się corocznie, z reguły na przełomie września i października. Fundacja prowadzi także wiele działań przez cały rok i skupia się na zwiększaniu liczby wydarzeń kulturalnych dla osób g/Głuchych i niewidomych.

Próbą rzetelnego opisu potrzeb i standardów dostępności kultury oraz sztuki dla osób z dysfunkcją słuchu od roku 2013 jest mój doktorat wdrożeniowy prowadzony na Uniwersytecie Łódzkim Problem dostępności informacji w instytucjach publicznych oraz podmiotach ekonomii społecznej w obszarze kultury i sztuki dla osób słabo- i niesłyszących w Polsce. Rekomendacje i standardy pod kierunkiem prof. dr hab. Anety Pawłowskiej.

Artykuł w całości dostępny jest w wersji drukowanej szesnastego numeru MOCAK Forum.